Au pair niet zonder risico

december, 2013

Sinds een aantal jaren is het niet ongebruikelijk dat jonge ouders – al dan niet via een bemiddelingsbureau – een au-pair uitnodigen om naar Nederland te komen om ten hoogste één jaar in Nederland te verblijven om kennis te maken met de Nederlandse cultuur en samenleving. Het gastgezin zorgt dan voor vrije kost en inwoning en betaalt de au pair maandelijks zakgeld. Als tegenprestatie mag de au-pair alleen “licht huishoudelijke werkzaamheden” verrichten. Dit betekent dat de au pair alleen die werkzaamheden mag verrichten waarvoor in zijn/haar afwezigheid steeds een alternatief voorhanden is. In dat geval mag de au pair gedurende maximaal 30 uur per week voor dergelijke werkzaamheden worden ingezet.

Indien gastgezin en au pair zich aan deze uitgangspunten houden wordt er in het algemeen aangenomen dat er geen sprake is van een arbeidsovereenkomst. Indien een au pair evenwel ook na het eerste jaar danwel gedurende het eerste jaar (overwegend) voor werkzaamheden wordt ingezet die niet (langer overwegend) gericht is op kennismaking met de Nederlandse cultuur en samenleving, is er een aanmerkelijk risico dat een rechter een dergelijke relatie – ondanks de benaming die partijen hier zelf aan hebben gegeven – zal kwalificeren als een arbeidsovereenkomst: er zal immers veelal sprake zijn van een gezagsverhouding tussen de gastouders en de au pair, van het verrichten van arbeid tegen betaling van loon (ook al wordt dit door partijen zak- en/of kleedgeld genoemd). Bovendien kan “kost en inwoning” worden gezien als loon in natura.

De Rechtbank Midden-Nederland heeft recent geoordeeld dat de relatie tussen een Nederlands gastgezin en een Bulgaarse au pair moet worden gekwalificeerd als een arbeidsovereenkomst nu de au pari “zak- en kleedgeld” ontving als tegenprestatie voor de zorg en opvang van kinderen en het verrichten van huishoudelijke werkzaamheden en deze activiteiten niet (langer) in overwegende mate waren gericht op het uitbreiden van de eigen kennis en ervaring van de au pair.

Indien de relatie tussen een gastgezin en een au pair als arbeidsovereenkomst wordt gezien, dan kan de au pair onder meer (eventueel met terugwerkende kracht) aanspraak maken op het wettelijk minimumloon (vanaf 19 jaar ruim € 675 per maand, oplopend tot
€ 1.500 per maand voor iemand van 23 jaar of ouder) en op loondoorbetaling tijdens ziekte.

U bent dus gewaarschuwd.

Bas Westerhout

ARBOR Advocaten N.V. te Amsterdam

20 december 2013